هدف علم رسانه و داشتن اطلاعات در این زمینه، مشارکت در یک جامعه دیجیتال است. فرد باید قادر به درک، پرس و جو، برقراری ارتباط و تفکر انتقادی باشد. دستیابی، سازماندهی، تجزیه و تحلیل، ارزیابی و ایجاد پیام ها به اشکال متنوع نیز در این زمینه حائز اهمیت است.
در این مطلب می خواهیم به چند پرسش مهم در رابطه با رسانه ها پاسخ دهیم و در نهایت، هدف علم رسانه را از میان آنها بیابیم.
انواع رسانه چیست ؟
رسانه ها به چهار دسته ی :
- رسانه ی چاپی
( روزنامه / مجله / و … ) - رسانه ی پخش (
تلویزیون / ماهواره / رادیو و… ) - رسانه ی فضای
باز یا خارج از خانه ( انواع تبلیغات خیابانی و … ) - رسانه ی مجازی
( اینترنت / شبکه های اجتماعی و …. )
هدف سواد رسانه ای، شناخت تمامی
این چهار حوزه و آشنایی با ترفند ها و راهکار های آنان در زمینه ی سیاست های رسانه
ای و مقابله با آن میباشد.
اهداف رسانه چیست؟
هدف رسانه های عمومی ارائه برنامه ها و خدماتی است که به اطلاع
رسانی، آموزش، روشنگری و غنی سازی عمومی و کمک به اطلاع رسانی برای جامعه می پردازد.
کار اصلی رسانه ها، تشویق به توسعه و تولید محتوا است تا نیازهای مخاطبان، به ویژه کودکان و اقلیت ها را برطرف کند و در این راستا مطابق با اهدافی که از قبل برای آن تعیین شده، به تولید و پخش برنامه های گوناگون می پردازد.
در حالت کلی، اهداف رسانه به سه بخش کلی تقسیم می شود :
الف) تولید محتوا و ارائه ی خدمات
ب) نوآوری
ج) حمایت و پشتیبانی از تیم رسانه ی عمومی
چرا تحلیل رسانه مهم است؟
امروزه، زندگی اجتماعی و خصوصی افراد جامعه، تحت تأثیر اطلاعات موجود در اینترنت قرار گرفته است. Facebook، Instagram، Snapchat، Twitter و…. که به عنوان رسانه های آنلاین شناخته می شوند؛ سهم بیشتری را در این تاثیر گذاری دارند.
تلفن های همراه و انواع سیستم های کامپیوتری و هوشمند، به کاربران این امکان را می دهند تا به راحتی و با کلیک یک دکمه به منابع آنلاین دسترسی داشته باشند.
به دلیل دسترسی آسان به اطلاعاتِ زیاد و گسترده ای که مشاهده ی آن با لمس یک دکمه میسر می شود، آموزش بهره مندی از رسانه ها و همچنین تشخیص منابع اطلاعاتی خوب از بد برای عموم، خصوصا نوجوانان و جوانان بسیار مهم است.
تحلیل رسانه این امکان را برای افراد در سنین مختلف فراهم می کند که نسبت به خود و جامعه ی پیرامونشان فکر کنند.
اهمیت رسانه در جامعه چیست؟
در دنیای امروز، رسانه به اندازه ی نیاز های روزمره ی ما ضروری می شوند. رسانه ی امروز،
نقش برجسته ای در ایجاد و شکل گیری افکار عمومی و تقویت یا تضعیف باور های مختلف جامعه
بازی می کند.
رسانه بازوی دموکراسی
است. آنها ها به عنوان نگهبان برای محافظت از منافع عمومی و گاها شخصیِ دولت ها و
سیاستمداران در برابر سوء استفاده، ایجاد آگاهی عمومی و همچنین القای خواسته های
خود عمل می کنند.
پنج مفهوم اصلی سواد رسانه ای چیست؟
هدف سواد رسانه ای آموزش این ۵ مورد
به شماست تا بدانید چه مجموعه ای پیش رویتان قرار گرفته است.
- تمامی پیام
های رسانه ای ساخته شده اند ( حال یا واقعی هستند و یا بخشی از واقعیت را در میان
دروغ های بی شمار به شما تحویل میدهند. ) - پیام های رسانه
ای با استفاده از یک زبان خلاق با قوانین خاص خود ساخته می شوند. - افرادِ مختلف پیام
های رسانه ایِ یکسان را به گونه های متفاوت مشاهده می کنند. - رسانه ها ارزش
ها و دیدگاه های خود را در محتویاتشان درج کرده اند. - بیشتر پیام های
رسانه ای برای بدست آوردن سود و یا قدرت سازماندهی می شوند.
هدف سواد رسانه ای و آموزش آن به افراد جامعه چیست؟
هدف سواد رسانه ای، کمک به افراد در هر سنی است تا عادت های تحقیق و مهارت های
بیان را در خودشان توسعه دهند چرا که امروزه، هر فرد باید متفکر انتقادی و شهروند فعال
باشد و بتواند با افراد و ارگان های مختلف، ارتباط موثر برقرار نماید.
همچنین هدف سواد رسانه ای،
آموزش و تقویت قابلیتِ کنترل و تحلیل در افراد است.از آنجایی که رسانه ها با
استفاده از تکنیک ها و سیاست های خود میتوانند بر زندگی، تفکرات، رسوم، باور ها،
اعتقادات، علاقه مندی ها و بسیاری دیگر از جوانب زندگی ما تاثیر بگذارند؛ با
داشتنِ سواد رسانه ایِ مناسب و کامل، میتوان این تاثیر ها را کنترل و تا حد زیادی
از عواقبِ جانبی آن جلوگیری نمود.
انواع رسانه های ارتباط جمعی
از جمله موارد دیگری که تحت عنوان هدف سواد رسانه ای عنوان
میشود، ایجاد مرز میان دنیای واقعی و دنیای مجازی است. برخی افراد، آنقدر در دنیای
مجازی غرق شده اند که رسما در همانجا زندگی میکنند. این افراد به مرور دچار مشکلات
بسیار زیادِ روحی، اجتماعی و فردی خواهند شد. برخی دیگر نیز، با محدود کردنِ رسانه
ها در جریانِ زندگی خود، فکر میکنند که مسیر درستی را جهت آلوده نشدن انتخاب نموده
اند. در حالی که اینچنین نیست. قدرتِ رسانه، فراتر از تصورات و باور های ماست.
آنها منتظر نمیشوند تا شما انتخابشان نمایید؛ بلکه خودشان را به شما تحمیل
مینمایند.
به یاد داشته باشید که هدف سواد
رسانه ای، محدود کردن نیست، بلکه مواجهه ی اگاهانه و عاقلانه است.
نکته ی دیگری که در رابطه با هدف
سواد رسانه ای مورد توجه قرار میگیرد،
موقعیت زمانی و مکانی است. همانطور که سیاست های رسانه ها و ارتباطات اجتماعی
پیوسته در حال تغییر است، هدف سواد رسانه ای نیز به همان نسبت متفاوت خواهد بود.
جهت دست یابی به هدف سواد رسانه
ای که همان آموزش و آگاهی است، باید پنج
مرحله طی شود. این مراحل عبارت اند از :
- تعریف کردن : شما
باید نیاز، مشکل و یا سوال خود را تعریف کنید؛ باید بدانید که به چه اطلاعاتی نیاز
دارید. - پیدا کردن : مرحله
دوم یافتن اطلاعات است. شما می توانید این کار را به کمک منابع مختلف انجام دهید؛
مانند : کتابها و مجلات، وسایل الکترونیکی و یا منابع انسانی - ارزیابی : پس از
داشتن اطلاعات، باید اعتبار آن را ارزیابی کنید. آیا این اطلاعات مورد نیاز شماست؟
معتبر است؟ آیا قابل اعتماد است؟ - سازمان دادن :
سپس شما باید آن اطلاعات را سازماندهی کنید تا بتوانید از آن استفاده کنید. - برقراری ارتباط
و انتقال اطلاعات : آخرین مرحله سواد اطلاعاتی، انتقال آن اطلاعات به وسیله ی
برقراری ارتباط با دوستان، خانواده، همکاران و افراد جامعه است.
